Sinds een paar maanden heb ik een nieuwe hobby: jesmonite gieten. Deze gietbare mix tussen gips en acrylhars wordt steeds populairder, thanks to TikTok en Instagram. Niet voor niets, want het is niet giftig, je hebt er niet veel voor nodig en je kunt er supertoffe dingen mee maken. In deze post neem ik je mee in de wondere wereld van jesmonite.
Wat is jesmonite?
Jesmonite is een mix van gipspoeder en acrylhars. Als je deze twee in een bepaalde verhouding met elkaar mengt, in een vorm giet en laat drogen, krijg je een licht en stevig voorwerp, dat een beetje aanvoelt als een gladde steen. Omdat het een product op waterbasis is, is het duurzaam, niet giftig en zitten er geen griezelige oplosmiddelen in. Dat maakt het dus veiliger en makkelijker om mee te werken dan bijvoorbeeld epoxy.
Jesmonite is uitgevonden in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Het wordt vaak gebruikt voor het maken van filmdecors, bij renovaties en voor kunstwerken. Het is lichter dan beton en steviger dan alleen gips gemengd met water (denk maar aan die beeldjes die je vroeger goot, waar je altijd makkelijk een stuk vanaf brak). Bovendien kun je het iedere kleur geven die je maar wilt. Kortom: superveelzijdig.
Wat kun je maken met jesmonite?
Wat niet? Op Instagram en Tiktok zie je de wereld aan onderzetters, schaaltjes, beeldjes en kaarsenhoudertjes langskomen. Maar ook wandbordjes, grotere kommen en schalen, bloempotten en lampenvoeten behoren tot de opties. Als er een mal van is, kun je het gieten met jesmonite.
Let op: de standaard jesmonite (AC100) is van zichzelf niet waterbestendig. Als je het sealt met een lak, sealer of vet (bijvoorbeeld kokosolie of bijenwas), kun je het wel gebruiken als onderzetter voor bijvoorbeeld kopjes. Maar een zeepbakje voor in de badkamer kun je beter van een ander materiaal maken. Zo heb je bijvoorbeeld AC730, waar meer cement in zit.
Wat heb je nodig voor jesmonite gieten?
- Een set jesmonite (poeder + vloeistof). Ik koop dat vaak bij Bol.com, bijvoorbeeld deze.
- Siliconen mallen, bijvoorbeeld voor onderzetters of een schaaltje. Je vindt ze zowel in Nederlandse webshops (zoals Polyestershoppen.nl, maar ook allerlei dropshippers) als bij Ali en Etsy. Google op ‘jesmonite mold’, ‘jesmonite mal’, zeepmallen en kaarsenmallen.
- Eventueel kleurstoffen geschikt voor jesmonite
- Mengbekers (bijvoorbeeld kartonnen wegwerpbekertjes, of liever nog siliconen mengbekers)
- Roerstokjes (bijvoorbeeld ijsstokjes, siliconen spatels of oude vorken)
- Een nauwkeurige digitale weegschaal
- Kranten/vuilniszakken om je werkblad te beschermen
- Een schort voor jezelf
- Schuurpapier geschikt voor nat schuren
- Een sealer, zoals lak, vernis of wax
- De website Jesmonite Calculator om te bepalen welke verhouding poeder/vloeistof je nodig hebt
Jesmonite gieten voor beginners – een kort stappenplan
- Bepaal hoeveel jesmonite je nodig hebt. Dat doe ik door mijn mal eerst vol te gieten met water en te wegen hoeveel dat is (1 ml water = 1 gram). Als je dat invoert in de jesmonite calculator, krijg je de verhoudingen. Ik maak meestal ietsje meer, want je krijgt nooit alles uit je bekertje en later bijmengen is niet handig. Droog je mal daarna goed af.
- Meet alles nauwkeurig af. Bij halve grammen rond ik het poeder meestal af naar beneden en de vloeistof naar boven. Soms voeg ik ook wel eens een grammetje extra vloeistof toe.
- Meng ongeveer de helft van het poeder en de vloeistof met elkaar en roer heel goed.
- Dit is het moment om eventueel kleurstof toe te voegen. Doe dat heel voorzichtig: er zit veel pigment in. Je kunt maximaal 2% van het totale gewicht aan kleurstof toevoegen. Als je teveel kleurstof toevoegt, droogt het niet goed meer.
- Tevreden over de kleur? Voeg de rest van het poeder en de vloeistof toe en roer tot er echt geen klontjes meer inzitten. Tip: roer heel rustig, zodat je geen overtollige luchtbellen krijgt. Dat worden namelijk gaatjes in je gegoten voorwerp.
- Zet je mal op een plank. Giet de jesmonite langzaam en met een dunne straal in de mal.
- Tik tegen de mal met je vingers en tik de plank een paar keer voorzichtig op je werkblad, zodat eventuele luchtbellen naar boven komen. De meeste bellen knappen vervolgens vanzelf. Doen ze dat niet, dan kun je met een rietje wat warme lucht erop blazen.
- Zet aan de kant en laat een half uur/drie kwartier drogen. Tijdens het droogproces wordt je gegoten voorwerp warm, dat hoort zo.
- Haal voorzichtig uit de mal en laat nog een paar uur uitharden.
- Schuur je werk op in een teiltje lauw water – dat lauwe is niet per se nodig voor het jesmonite, maar vooral om geen ijskoude handen te krijgen.
- Tevreden? Seal met bijenwas, kokosolie of een beetje vernis/lak.
Schoonmaken na jesmonite gieten
Om je spullen schoon te maken na het gieten, kun je het restje jesmonite het beste op laten drogen. Spoel het niet door de gootsteen, want hoewel het product op waterbasis is, zitten er wel microplastics in. Bovendien is dat hét recept voor een verstopte afvoer. Als de jesmonite droog is, tik je het zo van je werkblad of breek je het uit je (siliconen) mengbeker. (gooi die chips niet weg, je kunt ze gebruiken om terrazzo van te maken).
Ik wens je veel plezier bij je gietsessies! Probeer, experimenteer en leef je uit. Ik ben heel benieuwd naar je creaties.