Sensory play, ook wel sensorisch spel, is spelen met speelgoed dat de zintuigen stimuleert. En bij overprikkelde kleuters werkt sensory play heel goed om tot rust te komen. Door met de handjes te spelen, kalmeert het hoofd. In een onrustige periode stimuleer ik ze daarom vaak om iets sensorisch te doen (dat zeg ik natuurlijk niet zo, want er is geen kleuter die aanslaat op “ga maar lekker iets sensorisch doen, schatje”). Lekker friemelen, voelen, experimenteren… En dat komt de sfeer meestal ten goede, in dit huis vol drukke hoofdjes.
Op Pinterest vind je allerlei fancy voorbeelden met gekleurde rijst, orbeez (ook wel waterbeads genoemd, van die flubberballetjes – ik ben persoonlijk geen fan) en gekleurd scheerschuim, vaak gericht op dreumessen en peutertjes. Maar die activiteiten vind ik vaak teveel voorbereiding vragen. Ik hou best van knutselen, maar ga geen hele set-ups bouwen als ik merk dat het tijd wordt voor een beetje klooien met de handen. Dus hierbij: 10 laagdrempelige sensorische activiteiten voor overprikkelde kleuters.
Koekjes bakken
Bloem, suiker en boter afwegen, een klein beetje zout erbij en dan lekker kneden: koekjes bakken is een hele sensorische bezigheid. Het deeg voelt fijn aan je handen, het ruikt lekker en na afloop kun je het ook nog versieren met plakkerig glazuur en gekleurde spikkeltjes. Feest!
Kleien
Geen zin in bakken? Klei werkt vaak net zo goed. Ik heb een bak met potjes good old Play Doh en wat gereedschapjes (die dingen zijn vaak goed tweedehands te krijgen, de klei koop ik meestal voor weinig bij de Kruidvat) en tover die zo nu en dan tevoorschijn.
Zoutdeeg (ook wel brooddeeg)
Zoutdeeg is ook lekker om mee te spelen. Het recept is heel makkelijk: 1 kop zout, 1 kop water, 3 koppen bloem en een klein (!) scheutje olie. Goed doorkneden en spelen maar. Geef ze bijvoorbeeld wat koekvormpjes en kleine kraaltjes of steentjes om in het deeg te drukken. Klaar? Zoutdeeg droogt aan de lucht, maar dat duurt heel lang. Het gaat sneller door het een uurtje in de oven te leggen op 100 graden.
Linzen, bonen, droge pasta
Mijn jongste guppie van 4 kan heel zoet zijn met een dienblad droge linzen, bonen of pasta, wat lepels of schepjes, een speelgoedgraafmachine en wat bakjes en schaaltjes. Lekker scheppen!
Kralen rijgen
De oudste wil toch vaak iets moois maken. Haar geef ik een bak met kralen en een draadje en dan is ze zo weer een uurtje zoet. Kraaltjes voelen lekker aan je handen en rijgen met een luisterboekje op is voor haal ultieme ontspanning.
Kinetisch zand
I love kinetisch zand. We noemen het hier thuis magisch zand. Je hebt verschillende soorten, maar wij zweren tegenwoordig bij het magisch speelzand van Grennn. Dat is meer deegachtig dan andere merken, waardoor je er heel goed alsof-koekjes van kunt maken. Ik combineer het ook vaak met een zakje edelsteentjes, zodat ze kunnen ‘schatgraven’.
Heksensoepjes maken
Hup, naar buiten met die hap. Een bak water, eventueel een paar oude pannetjes en een lepel en heksensoepjes maken! Zand, modder, takjes, blaadjes, besjes: alles verdwijnt in de soep. De combinatie van het zoeken, plukken, roeren en gieten werkt vaak heerlijk ontspannend.
Verven
Papier, verf, kwasten en lekker aan de slag. Toen ze kleiner waren was vingerverf ook een succes, maar inmiddels voelen ze zich daar te groot voor. Jammer, want het gevoel van verf aan je vingers is ook heel lekker. Maar een kwast met een dikke klodder werkt ook heel ontspannend.
In een badje
We hebben geen grote badkuip meer, maar het opvouwbare badje van Stokke (het opzoeken waard), blijkt ook bij kleuters nog steeds een succes. Ik zet het badje in de douche, vul het met warm water, parkeer de kleuter erbij en ze zit zo een uur lang heerlijk te chillen en te spelen. Grote succesfactoren: veel schuim of douchemousse, poppen of dieren om de haren van te wassen en een paar kannetjes en bekertjes. En in de zomer doe je het gewoon lekker buiten.
Waarom ik liever geen slijm aanbied als sensorisch spel
Het ultieme sensorische materiaal is natuurlijk slijm, maar ik ben er geen fan van, aangezien er vaak stoffen inzitten die slecht zijn voor je kind en het milieu. Van waarzitwatin.nl: “In speelslijm zit – naast water – vooral de kleverige stof guargom. Soms wordt natriumtetraboraat (borax) gebruikt om het slijm dikker en rekbaar te maken. Andere, stevigere, slijmsoorten (putty) gebruiken hiervoor polymeren, zoals polyvinylalcohol of polyacrylamide. Kleurstoffen of glitters geven het slijm een mooie kleur. Om te voorkomen dat er bacteriën of schimmels in het slijm gaan groeien, zit in slijm vaak een conserveer-middel, bijvoorbeeld isothiazolinonen, parabenen, natriumbenzoaat of 2-fenoxyethanol.”
No thanks.
Ik hoop dat ik je hiermee geïnspireerd heb!
Wel ja, ik voel me geïnspireerd. Ik hou ook echt van kinetisch zand (hier ook gewoon magisch zand genoemd, haha) en ben altijd blij als de kleuter daar zin in heeft.
Ik ga bij een volgend kringloopbezoekje eens wat kralen zoeken, want dat hebben we eigenlijk niet (alleen een beetje strijkkralen) en mijn kleuter zou zich daar ook wel goed mee amuseren denk ik.
Van slijm ben ik ook geen fan. Niet eens zozeer omwille van al die stoffen die ik niet kan uitspreken, maar gewoon omdat ik niet hou van slijmerige dingen aan mijn handen. (Ik ben nu echt aan mezelf aan het denken en wat ik leuk vind in plaats van wat mijn kind leuk zou vinden – oeps :p)
Haha, ik snap je helemaal. Slijm voelt ook gewoon zo vies. Kralen kun je idd altijd goed bij de kringloop vinden!